Nie mniej ważny niż uroda i poprawna budowa anatomiczna jest charakter i usposobienie psa. Każdy, kto zastanawia się nad wyborem rasy, powinien nie tylko oglądać przedstawicieli różnych ras na zdjęciach lub na żywo, lecz w równym stopniu zwracać uwagę na usposobienie psa, co jego charakter i predyspozycje psychiczne.
Owczarki szkockie collie w dzisiejszych czasach spełniają rolę psa towarzysza o imponującym wyglądzie i ujmującej osobowości. W odległych czasach gdy spełniały funkcje pasterzy na rozległych wrzosowiskach mniejszą uwagę przywiązywano do ich wyglądu zewnętrznego, bacznie natomiast pilnowano przekazywanych cech psychicznych. Osobniki o złej psychice (bojaźliwe lub agresywne) zdcydowanie eliminowano z hodowli. Dzięki temu pasterze szkoccy uzyskali psa o wspaniałej inteligencji, łatwo poddającego się szkoleniu. Collie nie jest jednak ślepo posłuszny swemu przewodnikowi, jego praca wymagała bowiem pewnej samodzielności i rozwagi przy pilnowaniu, przeganianiu stad owiec oraz wyszukiwaniu zaginionych sztuk. Jednak jest udowodnione, że collie łatwo się szkoli, a gdy raz coś zapamięta, to już na całe życie.
Osoby, którym podobają się owczarki collie na pewno uległy urokowi ich urody, dostojeństwa a także inteligencji. Wychowanie ich nie nastręcza większych trudności i może stanowić przyjemność nawet dla początkującego właściciela.
Collie jest chętny do nauki i stara się sprawić swemu panu przyjemność. Smakołyki jako nagrody za dobrze wykonane ćwiczenie sprawiają, że będą je wykonywać z zapałem i wspólna praca stanie się przyjemnością ale tylko dopóty, dopóki będzie zabawą dla właściciela psa. Gdy zastosuje się przymus i surowe nakazy, osiągnie się skutek odwrotny. Collie staje się wtedy krnąbrny i niepewny.
Owczarki te łatwo poddają się szkoleniu na Psa Towarzysza. Uważam, że jest ono bardzo pożyteczne i zdecydowanie zachęcam właścicieli do uczestniczenia w takim kursie. Prowadzone tam ćwiczenia pogłębiają i zacieśniają więzi między psem i jego właścicielem. Znacznie ułatwiają też przygotowanie się do uczestnictwa w wystawach. Pies (i właściciel) nabierają wprawy w prezentacji, w odpowiednim poruszaniu się na ringu i łatwo zauważyć na pokazie taką parę. Inną stroną takiego kursu, nie mniej ważną, jest obycie psa we współżyciu w środowisku miejskim.
Owczarki collie są wrażliwe, przywiązują się do swojego pana i w zasadzie całkowicie mu się podporządkowują. Zdarza się w niektórych rasach, że psy próbują podporządkować sobie właścicieli. Collie raczej nie mają takich skłonności. Wyjątek mogą stanowić jedynie psychicznie mocne (niezależne) samce. W zdecydowanej większości przypadków collie uznają swojego przewodnika i są mu wierne. Jeśli jednak pies nie ma poczucia, że jest prowadzony pewną ręką, może stać się niepewny i nerwowy.
Collie bez kłopotów przystosowuje się do życia w rodzinie. Musi jednak mieć zapewnione dwa warunki. Po pierwsze powinien żyć wraz z rodziną, a ponadto powinien odbywać jeden długi spacer w ciągu doby. Jest to rasa odpowiednia dla każdego kto lubi spacerować i ma na to czas. Mając to zapewnione może żyć w mieszkaniach blokowych i nie jest to dla niego niekorzystne. Collie doskonale czują się w rodzinie wraz z dziećmi. Są doskonałymi kompanami, ponieważ kochają dzieci i są im oddane.
W stosunkach z małymi zwierzętami są cierpliwe i troskliwe, a na pewno wobec zwierząt mieszkających z nimi w jednym domu. Collie łatwo nawiązują przyjaźnie z innymi psami. Nie prowokują do awantur podczas spacerów, choć jak zaobserwowałam, zaatakowane z reguły podejmują walkę. Są psami z temperamentem choć nie uciążliwe, skore do zabawy. Uwielbiają codzienne długie spacery, szczególnie w nowe miejsca. Jako psy pasterskie potrzebują sporo ruchu, aby wzmacniać swoje mięśnie. Spacery z nimi są wielka przyjemnością, gdyż nie mają skłonności do oddalania się od swego właściciela. Jeśli się to jednak zdarzy bardzo szybko wracają z powrotem. Owczarek collie to pies wrażliwy, łatwo dopasowujący się do różnych typów ludzi. Zawsze jednak potrzebuje wiele miłości i zrozumienia.
Materiały pochodzą z książki” Collie i Sheltie”